Aktualności

Jest to 4. edycja konkursu historycznego dotycząca dworków północnego Mazowsza.

Poprzez ten konkurs chcemy zachęcić młodzież szkolną do przeżycia wakacyjnej przygody, związanej z odkrywaniem tajemnic dawnych dworków.

Były one kiedyś nierozłącznym elementem naszego krajobrazu architektonicznego, jak pięknym – świadczy chyba fakt, że po kilkudziesięciu latach ów styl wraca znowu do łask. Ale dawny dworki to nie tylko charakterystyczny styl w architekturze, to swoisty, niepowtarzalny klimat życia całych pokoleń, podporządkowany kalendarzowi przyrody a przede wszystkim ogniska i nośniki wszelkiego postępu, nie tylko rolniczego, ale też oświatowego i kulturalnego.

Co z nich zostało? – spróbujmy zajrzeć do ich wnętrz, uwiecznić ich stan obecny fotografując ich pozostałości architektoniczne i założenia parkowe, ale może też dotrzeć do starych fotografii, dokumentów, wspomnień, traktujących o ich historii, losach ….. Jeśli nie ma takich możliwości – może pamiętają dawnych właścicieli i tamten czas najstarsi mieszkańcy wsi, może zechcą podzielić się swoimi refleksjami.

Poprzez ten konkurs chcemy zachęcić młodzież szkolną do niezwykłej przygody.

W pracach oczekujemy zaprezentowania w dowolnej formie swojej przygody z dworkiem, docierania do jego tajemnic i podzielenia się z nami swoimi „odkryciami”.

Należy wybrać jeden dworek i na podstawie przeprowadzonych rozmów z najstarszymi mieszkańcami miejscowości, literatury przedmiotu, własnych spostrzeżeń, zebranego materiału ikonograficznego archiwalnego, jak też wykonanych przez siebie fotografii z aktualnego stanu dworku i jego założenia parkowego – spróbować ten dworek zaprezentować.

.

1. W konkursie mogą uczestniczyć uczniowie szkół podstawowych (od klasy piątej), gimnazjalnych, szkół średnich,

2. Praca może mieć jednego autora,

3. Prace młodzieży szkolnej powinny być uprzednio zaakceptowane przez nauczyciela prowadzącego,

4. Prace powinny być w formie pisemnej (wydruk z komputera) oraz na płytce CD jako: opis, wywiad, monografia, pamiętnik, wspomnienia, uzupełnione dokumentacją fotograficzną,

5. Na stronie tytułowej należy podać: główny tytuł pracy „Co kryją w sobie mazowieckie dworki” oraz podtytuł z nazwą dworku, którego dotyczy praca, imię i nazwisko ucznia, nazwa szkoły, klasa, imię i nazwisko nauczyciela kwalifikującego pracę,

6. Na końcu pracy prosimy o zamieszczenie informacji o źródłach, z których uczeń korzystał,

7. Praca nie może uczestniczyć w innym konkursie,

8. W konkursie nie będą kwalifikowane prace nie spełniające jednego z w/w kryteriów,

9. Prace prosimy nadsyłać w terminie do 10 marca 2010 r.na adres:

Muzeum Szlachty Mazowieckiej

Ul.Warszawska 61 a

06-400 Ciechanów

Z dopiskiem Dział Historii

10. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w terminie do 30 maja 2010 r.

11.Uczniowie, którzy dostarczą najciekawsze prace otrzymają atrakcyjne nagrody!

Wszelkie wątpliwości prosimy zgłaszać pod nr telefonu: 023-672-53-46 (z Działem Historii)

Zbliżająca się 70. rocznica wybuchu II wojny światowej stała się okazją do rozpisania przez nas konkursu, który skierowaliśmy zarówno do osób dorosłych, z nadzieją, że wezmą w nim udział bezpośrednio bohaterowie tamtych dni, jak też do młodzieży szkolnej, od klas V szkół podstawowych wzwyż, sugerując aby nawiązała kontakt ze swoimi przodkami, sąsiadami, naocznymi świadkami lub też uczestnikami tych wydarzeń, którzy podzielą się z nimi swoimi wspomnieniami.

Z uwagi na tak wielki upływ czasu od wybuchu i zakończenia wojny, uznaliśmy, iż jest to ostatni moment aby taki temat zaproponować.

Konkurs spotkał się z dużym odzewem, otrzymaliśmy wiele ciekawych prac. Forma ich była dowolna: wspomnienia, wywiad, pamiętnik, zbiory fotografii, dokumentów, prasy…

Otrzymaliśmy 4 prace od osób dorosłych, które przeżyły wojnę jako dziecko:

1. Pan Stanisław Nawrocki z miejscowości Maryśka Stara, gm.Strzegowo, pow. mławski

2. Pan Jerzy Nużyński z Malużyna, gm.Glinojeck, pow. ciechanowski

3. Pan Jan Panak z Grodziska Mazowieckiego,( który wojnę przeżył w Krajkowie, gm.Raciąż w pow. płońskim)

oraz

4.Pan Stanisław Ryszard Morawski z Warszawy, związany wówczas rodzinnie z Wolą Wierzbowską, pow. ciechanowskim, żołnierz ZWZ, AK, pseudonim „ Szpak”, więzień obozu w Mauthausen.

Wszyscy Panowie otrzymali podziękowania w formie dyplomów i nagrody książkowe.

Młodzież szkolna dostarczyła nam 24 prace. Pochodzą one z 11 szkół: Mławy, Pułtuska, Cie-chanowa, Gumowa, Młocka, Przewodowa Poduchownego.

Wszystkie prace były oceniane przez jury, składające się z pracowników Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie: Hannę Długoszewską-Nadratowską – dyrektor, Bogumiłę Umińską – kierownik Działu Historii i Urszulę Adamiak – asystent w Dziale Historii.

Nagrody dla młodzieży szkolnej przyznano w 3. kategoriach wiekowych:

Szkoły podstawowe:

I nagrodę otrzymały: Sylwia Regulska i Karolina Samuel z Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi im. T. Kościuszki w Pułtusku, pod opieką P. Bożenny Kucharczyk i Karolina Morawska ze SP nr 7 z Mławy, pod kierunkiem P. Elżbiety Gesek

II nagrodę przyznano 5. uczniom z Publicznej Szkoły Podstawowej w Przewodowie Poduchownym: Pawłowi Żbikowskiemu, Anecie Archackiej, Natalii Nowak, Aleksandrze Szpigel i Klaudii Pszczółkowskiej. Przygotowywała je P. Krystyna Machnowska.

III nagrodę otrzymali: Adrian Jaroszewski ze SP w Gumowie pod pieczą P.Pawła Kosudy, Kinga Kwiatkowska ze SP Nr 6 w Ciechanowie, pod opieka P.Jacka Hryniewicza, Karolina Stadnik ze SP Nr 7 w Ciechanowie, pod kierunkiem P. Wioletty Romanowskiej.

W kategorii gimnazja I nagrodę otrzymały: Joanna Kamińska i Sylwia Kamińska z Publiczne-go Gimnazjum w Gołyminie, pod opieką P. Heleny Balcerzak i Adrianna Polak z Gimnazjum Nr 2 w Mławie pod kier. P.Agnieszki Kowalskiej.

II nagrodą uhonorowano prace: Marii Cywińskiej z Gimnazjum Nr 2 w Mławie pod kier. P. Agnieszki Kowalskiej, Edyty Śniegockiej z Gimnazjum Nr 2 w Młocku, pod kier, P.Jerzego Rac-kiego i Joanny Pleńkowskiej z Gimnazjum Nr 1 w Mławie, pod kier. P.Andrzeja Mielcarka.

II nagrody otrzymali: Jakub Pyśk z Gimnazjum nr 2 w Mławie i Mateusz Osiński z Gimnazjum nr 1 w Ciechanowie po kier. P. Jarosława Krauze.

W kategorii licea przyznano III nagrodę, którą otrzymał Łukasz Litwin z Zespołu Szkół Nr 2 w Ciechanowie Liceum profilowanego

Treść prac jest wzruszająca. Są to wspomnienia ludzi, którzy przeżyli wojnę jako dzieci i mi-mo że od tych wydarzeń upłynęło prawie 70 lat, pamiętają je z fotograficzną niemal dokładnością. Były to na tyle głębokie przeżycia, że na trwałe zapisały się w ludzkiej pamięci.

Pamiętają nie tylko wybuchy bomb, łuny pożarów, ucieczki całych rodzin w nowe, wydawało im się wówczas bezpieczniejsze miejsca, nie przewidując, że im dalej na wschód tym gorzej. Mamy przykład takich wspomnień, gdzie uciekając właśnie w panice przed Niemcami pięcioosobowa rodzi-na z okolic Pułtuska trafiła w ten sposób na daleką Syberię, w okolice Irkucka.

Są prace opisujące płacz dzieci, kobiet, których opuszczali ojcowie, starsi bracia, mężowie, idąc na front. Wielu z nich nie wróciło. W pamięci wyryły się też troski dnia codziennego, związane z ogromnym strachem podczas przygotowywania posiłków, gdzie nielegalny w mniemaniu władz oku-pacyjnych ubój własnej trzody, groził karą śmierci czy obozem, z którego najczęściej się nie wracało. W większości panował głód. Widok śmierci był codziennością, z którą trzeba było się liczyć w każdej chwili.

Wielu naszym mieszkańcom przyszło zderzyć się też z nową rzeczywistością, w której sąsiad stawał się szpiegiem i zdrajcą. Mamy tu szereg takich przykładów, głównie wśród kolonistów nie-mieckich i tzw. volksdeutschów. Ale mimo to ludzie trwali, pomagali sobie wzajemnie, prowadzili tajne nauczanie, działali też w konspiracji, w Związku Walki Zbrojnej, Narodowych Siłach Zbrojnych, Armii Krajowej. Płacili za to niejednokrotnie najwyższą cenę lub pobyt w obozach, m.in. w Działdo-wie, Oświęcimiu, Mauthausen, Dachau…Nie zawsze stamtąd wracali…

I dodatkowy element paradoksu naszej historii, bardzo uwypuklony w pracach uczniów – za walkę z okupantem w konspiracji Polska Ludowa, ogłoszona jako niepodległa, odpłacała swoim bo-haterom wieloma represjami, z ciężkimi więzieniami i pozbawianiem życia włącznie.

W pracach poruszonych jest wiele aspektów ludzkich losów, które tworzą bardzo wymowny, sugestywny, można chyba nawet określić jako reprezentatywny obraz życia mieszkańców naszych okolic w okresie wojny i okupacji, i latach wczesno powojennych.

Podczas uroczystości wręczenia nagród przeżyciami wojennymi podzielili się z nami Pan Je-rzy Nużyński z Glinojecka Pan Bonawentura Morawski z Ciechanowa, który przybliżył ówczesną działalność konspiracyjną swojego brata Stanisława Ryszarda Morawskiego, żołnierza ZWZ i AK o pseudonimie „Szpak”, więźnia obozu w Mauthausen.

Jury konkursu wspierał Ryszard Marut, redaktor naczelny Tygodnika Ciechanowskiego, który poinformował o planowanym na koniec września wspólnym przedsięwzięciu z naszą placówką, zwią-zanym z przygotowaniem wystawy, poświęconej II wojnie światowej w Ciechanowie i okolicach. Zaapelował o przeprowadzenie kwerendy w rodzinnych archiwach w celu pozyskania starych foto-grafii, prasy, plakatów i innych przedmiotów, związanych z tym okresem, które mogłyby uświetnić tę ekspozycję.

Bogumiła Umińska

VII Międzynarodowe Dni ks.M.K.Sarbiewskiego
w Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie

W ramach VII Międzynarodowych Dni ks. M.K.Sarbiewskiego, organizowanych przez Stowarzyszenie Academia Euroapea Sarbieviana odbyło się wiele imprez kulturalnych – odczytów, spotkań autorskich, konkursów i koncertów, mających na celu przypominanie i promowanie postaci i twórczości ks.M.K.Sarbiewskiego, rodem z Sarbiewa k.Płońska, największego poety baroku, uwieńczonego przez papieża Urbana VIII Poetyckim Wawrzynem – najwyższą nagrodą literacką, którą otrzymali wcześniej Dante i Petrarka, porównywaną ze współczesną nagrodą Nobla.

W uroczystościach tych brało udział wiele instytucji kulturalnych i samorządowych z pow. ciechanowskiego, płońskiego i przasnyskiego..

Jednym ze współorganizatorów tych Dni było Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. W dniu 8 maja 2011 r. miał tu miejsce odczyt kustosza Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, filologa klasycznego i germanisty, P.Lecha Bobiatyńskiego, zatytułowany „Wzlot poetycki: Horacy, Kochanowski, Sarbiewski, Mickiewicz”.

Ks.M.K. Sarbiewski stanowi w świecie literatury i kultury polskiej zjawisko niepowtarzalne. Według badacza jego twórczości, także jezuity, o.Józefa Warszawskiego, na przestrzeni 1000. lat jej dziejów nie znajduje sobie równego. Od pierwszego wydania jego poezji „Liricorum libri tres” w 1625 r. – na przestrzeni 72 lat od śmierci miał aż 34 wydania swoich publikacji, większość poza granicami kraju. W dziejach kultury europejskiej nie ma drugiej takiej postaci, która w tak krótkim czasie doczekałaby się takiej ilości wydań.
Ponadto od pierwszego pojawienia się na literackiej arenie europejskiej w 1625 r., praktycznie nie schodził z niej aż po wiek XX. Najbardziej znany był i jest poza granicami kraju.
Mistrzem jego był Horacy, największa sława antycznego Rzymu i Imperium Rzymskiego. Dla Europy chrześcijańskiej natomiast i wywodzącej się z niej wszechświatowej kultury europejskiej taką sławą był ks.M.K.Sarbiewski. Nie tylko wskrzesił klasyczność z jej najwytworniejszych czasów augustowskich, nie tylko dorównał Horacemu w formie jego poezji, ale przewyższył go treścią najwznioślejszych myśli, przepojonych religijnością. Wiele czerpał z J.Kochanowskiego, który był jego ulubionym poetą.
Dzięki Sarbiewskiemu Europa zyskała „Chrześcijańskiego Horacego” i pozbyła się odtąd kompleksów niższości wobec dominującej do jego czasów twórczości antycznej.
Natomiast twórczością Sarbiewskiego interesował się największy wieszcz A.Mickiewicz. Zaliczał go do mistrzów języka, kunsztu wysławiania się, umieszczając go przed największym z mistrzów jęz. polskiego – Janem z Czarnolasu.

Prelegent, znawca literatury, nie tylko klasycznej, ale także barokowej, w tym szczególnie ks.M.K.Sarbiewskiego, prezentując wybrane utwory poetów, po mistrzowsku dokonywał ich analizy. Wskazywał na ich muzy, zróżnicowane wzloty w poezji i zawarte treści, a także wza-jemne powiązania. Do wielu z nich sam skomponował muzykę, która na skrzypcach pięknie roz-brzmiewała za sprawą dyrygenta chóru Instytutu Filologii Klasycznej UW Marka Snycerskiego. Wiele z tych utworów także deklamował.
W salach ciechanowskiego Muzeum panował więc nie tylko duch „sarbiewskiego” baroku, ale także antyku, odrodzenia i romantyzmu.

Na koniec dr Teresa Kaczorowska, prezes Academiae Europaea Sarbieviana, inicjatorka i koordynatorka Dni ks.M.K.
Sarbiewskiego, dokonała podsumowania tegorocznej ich edycji, podkreślając najważniejsze wydarzenie jakim było odsłonięcie tablicy epitafijnej na murach kościoła Św. Boromeusza na warszawskich Powązkach, poświęconej ks.M.K.Sarbiewskiemu, który tam jest pochowany. Było one poprzedzone uroczystą mszą św. w kościele św. Boromeusza, celebrowaną przez pięciu jezuitów, na czele z ich prowincjałem.
Bogumiła Umińska

Ks. jezuita Maciej Kazimierz Sarbiewski (1595-1640),
urodzony w Sarbiewie koło Płońska, absolwent kolegium jezuickiego w Pułtusku, Akademii Wileńskiej i Collegium Romanum w Rzymie.
Najwybitniejszy łaciński poeta doby baroku, uwieńczony przez papieża Urbana VIII najwyższą nagrodą literacką świata – poetyckim laurem, porównywanym z obecną Nagrodą Nobla
w dziedzinie literatury. Nazywany „sarmackim Horacym” i „chrześcijańskim Horacym”, teoretyk poezji, filozof, teolog, wykładowca w kolegium jezuickim w Krożach na Żmudzi, Połocku, niemieckim kolegium jezuickim w Rzymie, dziekan Wydziału Filozofii Teologii w Akademii Wileńskiej. Słynny orator, kaznodzieja króla Władysława IV Wazy. Najbardziej popularny polski autor za granicą.
Jego wiersze były tłumaczone na najważniejsze języki świata, drukowane w Polsce, Niemczech, Holandii, Belgii, Francji, Anglii, we Włoszech i na Węgrzech.