Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie ma swoją siedzibę w budynku dawnego banku mieszczańsko–gospodarczego przy ul. Warszawskiej 61. Jest instytucją kultury, podległą Samorządowi Województwa Mazowieckiego. Muzeum tworzą 3 obiekty: Budynek Ekspozycyjny przy ul. Warszawska 61, Zamek Książąt Mazowieckich w Ciechanowie przy ul. Zamkowej 1, oddział zamiejscowy Muzeum Pozytywizmu w Gołotczyźnie (Kompleks dworkowo-parkowy) przy ul. Aleksandra Świętochowskiego 16. Instytucja w 2018 roku obchodziła 45-lecie swojej działalności.
Misją Muzeum Szlachty Mazowieckiej jest prowadzenie badań, gromadzenie, opracowywanie i upowszechnianie dziedzictwa kulturowego Północnego Mazowsza ze szczególnym uwzględnieniem tradycji szlacheckich, dlatego instytucja prowadzi różnego rodzaju działalność kulturową oraz wszelkie inne działania dążące do upowszechniania kultury. Efektem pracy zespołu muzealników są wystawy, wydawnictwa, katalogi wystaw, prace konserwatorskie, koncerty, warsztaty, prelekcje, odczyty, wykłady, imprezy plenerowe i lekcje muzealne. Od wielu lat jesteśmy głównymi organizatorami imprez plenerowych takich jak: Zajazd Szlachecki”, „Przegląd Zespołów Przebierańców Zapustnych” ,”Kwiaty Ogrodów”, „Mazowieckie Majowe Muzykowanie”, „Spotkania z historią” i „Zamkowe podróże w czasie”, mających na celu zainteresowanie społeczeństwa wielopokoleniowego tożsamością kulturową. Nasza Placówka organizuje też warsztaty i zajęcia edukacyjne skierowane do każdej grupy wiekowej. Gromadzi , konserwuje i eksponuje dobra kultury, prezentuje też wartości umacniające więzi lokalnego środowiska z regionem, co ma duże znaczenie wychowawcze szczególnie dla najmłodszych. Wzbogaca wiedzę uczniów, uczy dostrzegać piękno ludzkiej pracy, rozumieć bieg dziejów i własne miejsce we współczesnym świecie. Największą zaletą naszych zbiorów muzealnych jest powiązanie historii kultury materialnej ze współczesnymi zjawiskami życia społecznego. Pozwala uświadomić zwiedzającym w sposób poglądowy i konkretny wpływ czasu i zmienność użytkową wielu eksponatów. Pokazuje pracę ludzką i jej wytwory w kontekście historycznym. Budzi szacunek dla pomysłowości człowieka, umiejętności i jego poglądów i działań społecznych. Muzeum wciąż stara się wychodzić naprzeciw oczekiwaniom osób niepełnosprawnych. W Budynku ekspozycyjnym w Ciechanowie przystosowało swoje wystawy stałe właśnie dla nich. Zwiedzanie ekspozycji tj. „Utracony świat… ślady rodzin żydowskich w Ciechanowie do 1942 roku”, „Dawne rzemiosło wsi mazowieckiej w miniaturze”, „Rzeźba ludowa ze zbiorów Heleny i Mariana Przedpełskich” jest przystosowane dla osób z dysfunkcją wzroku i słuchu. W Kompleksie dworkowo-parkowym z Muzeum Pozytywizmu w Gołotczyźnie powstała interaktywna ścieżka edukacyjna. Tablice z opisami obiektów zabytkowych, historii tego miejsca i osób z nim związanych, plan parku z opisem, także w alfabecie Braille’a oraz audioprzewodniki.
Dzięki współpracy z licznymi organizacjami samorządowymi, placówkami oświatowymi, przedsiębiorcami, działaczami lokalnymi i instytucjami wciąż realizujemy wiele projektów w obszarze kultury i powiększamy swoją ofertę turystyczną i edukacyjną.
NM