Relikwiarz odpustowy

Z  powodu panującej w kraju pandemii, nie możemy zaprosić Państwa do oglądania  naszych wystaw.  Niewiele osób mogło obejrzeć naszą nową wystawę, powstałą w grudniu ubiegłego roku. Ale  wszystkim zainteresowanym  pragnę przedstawić pewną ciekawostkę  związaną z  jednym, niedużym obiektem, pokazanym  na  wystawie  „Obrazy z domów naszych przodków”.                                                                        Wśród wielu obrazów prezentowanych na naszej wystawie,  znajduje się  niewielki  „Relikwiarz odpustowy”, pod taką  nazwą figuruje w inwentarzu  zbiorów działu etnograficznego.  Do zbiorów Muzeum trafił w 1977 roku w formie zakupu od osoby prywatnej,  zamieszkałej w Gołotczyźnie gm. Sońsk.  Niestety nie potrafimy dociec skąd znalazł się w tych stronach, najprawdopodobniej został skądś przywieziony.   Długie lata był przechowywany w magazynie, aż do momentu kiedy powstawała wystawa „Obrazy z domów naszych przodków”.  Wraz z innymi obiektami  trafił do naszego konserwatora w celu oczyszczenia i przygotowania go do wystawy.  Wówczas okazało się,   że to dewocjonalium  jest niezwykłe.  Ma dość tradycyjną ramkę,  pomalowaną  jasnobrązową farbą olejną, a za szkłem znajduje się piękna, misternie wykonana  dekoracja  z cienkiego druciku  w formie przestrzennych kwiatów, umieszczona na  jedwabnym podłożu.  Kwiaty otaczają  prostokątne pole, które  dodatkowo  umieszczone jest  w  bardzo wąskiej , wykonanej  ze  złoconego metalu ramce, którą  dodatkowo zdobią szklane, różowe paciorki, osadzone w małych, walcowatych tulejkach.   Samo pole tworzy jedwabna, jasna  tkanina, pokryta metalowym, ażurowym  haftem i aplikacjami  o motywie  gwiazdek.   Zdobienie stanowi tło dla dwóch, owalnych wgłębień.  Jedno, większe  zawiera woskową, owalną  bryłę o nieregularnej powierzchni, prawdopodobnie była to odciśnięta pieczęć .  Poniżej znajduje się  okrągłe wgłębienie,   obramowane obręczą w szarym kolorze  i metalowym, dekoracyjnym wężykiem, a w części centralnej umieszczono maleńki fragment ,  (prawdopodobnie) szaty liturgicznej świętego Filipa Neri.  Widoczny napis: „ Ex Alba Ś. Phil Neri” .  Święty Filip Neri, to włoski duchowny  o niezwykle pogodnym, życzliwym dla ludzi  usposobieniu.  Żył w XVI wieku.   Między innymi, był organizatorem nabożeństw połączonych ze śpiewem pochwalnych pieśni  religijnych w formie  dialogowej,  nazywanych oratoriami, od nazwy domu,  w którym pierwotnie  wykonywano te nabożeństwa.   Nazwa „oratorium” używana jest do dziś. Według źródeł, o. Filip Neri  zmarł 26 maja 1595 roku, a już  w  1615 r. papież Paweł  V beatyfikował  Go,  zaś  12 marca 1622 r. papież Grzegorz XV  dokonał Jego  kanonizacji. Według  znalezionego opisu, był jednym z najbardziej wesołych świętych.  Uważał, że tylko poprzez  uśmiech można dotrzeć do drugiego człowieka.  Podobno mawiał, że „smutny święty  to żaden święty”.  Znany był ze swych często żartobliwych  pokut-zadań nakładanych przy spowiedziach, ze swych żartów,  a nawet z ubierania się  w stroje,  które nie przystawały do kapłana – wszystko  po to by nie mówiono  o  nim jak o świętym. Ze względu na swoją postawę wobec  pielgrzymów przybywających do Rzymu, często chorych i ubogich, a także wobec mieszkańców Rzymu  pochodzących z różnych warstw społecznych   był nazywany Apostołem Rzymu. Dzień 26 maja jest dniem wspominania Świętego.

Jak się okazuje  w zbiorach działu etnograficznego Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie, prawdopodobnie  znajduje się Relikwia  Św. Filipa  Neri.

Istnieje modlitwa do Św. Filipa Neri:

 

opracowała: Anna Żukowska

foto: Piotr Banasiak

Udostępnij na: