w Budynku ekspozycyjnym Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie, przy ul. Warszawskiej 61.zorganizowano wystawę , pt. ” Polska i Brazylia – Bliższe niż się wydaje”
MUZEUM SZLACHTY MAZOWIECKIEJ W CIECHANOWIE
AMBASADA FEDERACYJNEJ REPUBLIKI BRAZYLII
TOWARZYSTWO POLSKO-BRAZYLIJSKIE
MUZEUM HISTORII POLSKIEGO RUCHU LUDOWEGO
mają zaszczyt zaprosić na wystawę
POLSKA I BRAZYLIA
BLIŻSZE NIŻ SIĘ WYDAJE
Budynek ekspozycyjny Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie,
ul. Warszawska 61
Wystawa „POLSKA i BRAZYLIA BLIŻSZE NIŻ SIĘ WYDAJE.”
W ramach obchodów 90. rocznicy ustanowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Brazylią przypadającej w 2010 r. przygotowana została wystawa pt. „POLSKA I BRAZYLIA BLIŻSZE NIŻ SIĘ WYDAJE’. Wystawa została otwarta 7 grudnia 2010 r. w Domu Polonii w Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska” , ul. Krakowskie Przedmieście 64.
Brazylia była pierwszym państwem Ameryki Łacińskiej, które już w sierpniu 1918 r. uznało niepodległą Polskę.
Pierwszy Poseł Nadzwyczajny i Minister Pełnomocny Rzeczypospolitej Polskiej hr. Ksawery Orłowski złożył listy uwierzytelniające prezydentowi Stanów Zjednoczonych Brazylii Epitacio da Silva Pessoa w dniu 27 maja 1920 r. w Pałacu Prezydenckim – Palácio de Catete w Rio de Janeiro. Natomiast pierwszy poseł Nadzwyczajny i Minister Pełnomocny Stanów Zjednoczonych Brazylii Rinaldo de Lima e Silva złożył listy uwierzytelniające Naczelnikowi Państwa Józefowi Piłsudskiemu w dniu 3 czerwca 1921 r. w Belwederze.
Organizatorami wystawy były :Towarzystwo Polsko-Brazylijskie, Ambasada Federacyjnej Republiki Brazylii i Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.
Wystawa została przygotowana przez Towarzystwo Polsko-Brazylijskie.
Otwarcia wystawy dokonali : sekretarz Zarządu Krajowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Krzysztof Łachmański,ambasador Brazylii Carlos Albero Simas Magalhães oraz prezes Towarzystwa Polsko-Brazylijskiego Stanisław Pawliszewski, autor wystawy, były ambasador Polski w Brazylii. Krzysztof Łachmański stwierdził, że wystawa została otwarta z okazji 90. rocznicy ustanowienia stosunków między obu państwami. Podkreślił,że Brazylia była pierwszym krajem Ameryki Łacińskiej, który uznał niepodległą Polskę. Powiedział, że według istniejących ocen w Brazylii żyje około 1,5 miliona obywateli polskiego pochodzenia. Ambasador Carlos Alberto Simas Magalhães wyraził głębokie zadowolenie z otwarcia wystawy z okazji tak ważnej rocznicy w stosunkach między obu państwami. Wyraził wysokie uznanie dla autora wystawy za przygotowanie bogatej w treści i ciekawej wystawy poświęconej 90-leciu stosunków między Brazylią i Polską. Stwierdził, że stosunki między obu państwami rozwijają się bardzo dobrze. Autor wystawy, Stanisław Pawliszewski podziękował Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska” za dofinansowanie wystawy ze środków Kancelarii Senatu RP,za udostępnienie pięknego pomieszczenia na ekspozycję i za pomoc w jej instalacji .Dziękując Ambasadorowi Brazylii za dofinansowanie wystawy ze środków Ambasady ,Stanisław Pawliszewski podkreślił szerokie poparcie Ambasadora i Ambasady Brazylii dla przedsięwzięć podejmowanych przez Towarzystwo Polsko-Brazylijskie. W częściowym dofinansowaniu wystawy uczestniczyła także Brazylijska Agencja Promocji Eksportu i Inwestycji ApexBrasil w Warszawie. Autor wystawy podziękował za pomoc w przygotowaniu wystawy także Wiesławowi Włodarskiemu, dyrektorowi Liceum Ogólnokształcącego im Rui Barbosy oraz Jerzemu Mazurkowi wicedyrektorowi Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego i Tadeuszowi Chwalińskiemu z MHPRL. Stanisław Pawliszewski przedstawił tematykę wystawy.
W uroczystości otwarcia wystawy uczestniczyli m.in. przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Kancelarii Sejmu RP, Uniwersytetu Warszawskiego, samorządu terytorialnego, Towarzystwa Polsko-Brazylijskiego, organizacji społecznych i kulturalnych oraz liczne grono przyjaciół i sympatyków Brazylii. Obecni byli również ambasadorowie placówek dyplomatycznych państw Ameryki Łacińskiej, Portugalii i Hiszpanii.
Na wystawie zawierającej materiały fotograficzne, kopie dokumentów i innych materiałów oraz materiały informacyjne, na 40 planszach przedstawiono ważne wydarzenia w różnych dziedzinach stosunków między obu państwami na przestrzeni ich 90-letniej historii oraz w historii polskiej emigracji do Brazylii i Polonii brazylijskiej.
Są tam dokumenty dotychczas mało znane,na przykład dokumenty świadczące o sympatii brazylijskich kół intelektualnych w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku dla walki Polaków o niepodległość. Dowodem tego m.in. przyjęcie przez cesarza Pedro II w
1877 r. członkostwa polskiego emigracyjnego stowarzyszenia patriotycznego w Rapperswil w Szwajcarii oraz Dyplomu „Société National Polonaise et des Amis de la Pologne”.Kopia tego dokumentu jest reprodukowana na wystawie dzięki uprzejmości Instytutu Historycznego i Geograficznego w Rio de Janeiro. Inne przykłady z drugiej połowy XIX i początku XX wieku, to wiersz wybitnego poety Castro Alvesa „A Mãe do Captivo”(Do Matki Niewolnika),który jest bardzo podobny do wiersza „Do Matki Polki” Adama Mickiewicza , poemat „Polonia” Machado de Assis , jednego z najwybitniejszych prozaików i poetóe brazylijskich tej epoki. W poemacie „Polonia” poeta wyraża głęboki smutek po upadku powstania styczniowego. Inny przykład to stanowisko wybitnego polityka i prawnika brazylijskiego Rui Barbosy, który jako delegat Brazylii na II Międzynarodowej Konferencji Pokojowej w Hadze w 1907 r. domagał się przywrócenia Polsce niepodległości. Jako polityk, senator żarliwie opowiadał się za przywróceniem Polsce niepodległości i popierał starania organizacji polonijnych w Brazylii o rychłe uznanie niepodległej Polski przez rząd Brazylii, co nastąpiło w sierpniu 1918 r.
Na wystawie można zobaczyć również niektóre dokumenty dotyczące polskich uchodźców ,którzy w czasie II wojny światowej znaleźli schronienie w Brazylii. Byli ,wśród nich m.in. poeci Julian Tuwim i Jan Lechoń , aktorzy Irena Eichlerówna i Zbigniew Ziembiński oraz rzeźbiarz August Zamoyski. Zbigniew Ziembiński pozostał na stałe w Rio de Janeiro i jest uważany za ojca nowoczesnego teatru brazylijskiego. Zamieszczono fragment poematu Juliana Tuwima „Kwiaty polskie”, nad którym poeta zaczął pracować w Rio de Janeiro pod koniec 1940 r. Fragment tego poematu w języku portugalskim „Flores poloneses” również się tam znajduje.
Zgromadzone materiały pokazują bardzo bliskie i bogate relacje między obu państwami.
Są m.in. zdjęcia z pierwszej w historii stosunków między obu krajami wizyty prezydenta RP Lecha Wałęsy w Brazylii w lutym 1995 r. oraz z pierwszej w historii wizyty prezydenta Brazylii w Polsce Fernanda Henrique Cardosa w Warszawie w lutym 2002 r.. Są również zdjęcia z wizyty ministra spraw zagranicznych Brazylii Celso Amorima w Warszawie w czerwcu 2010 r. Przedstawione materiały pokazują również bliskie kontakty między parlamentami obu krajów. Liczne zdjęcia ilustrują współpracę gospodarczą i naukową. Podkreślono znaczenie działalności przedstawicielstw dyplomatycznych i kulturalnych w rozwoju stosunków między obu krajami.
W sferze kontaktów między uniwersytetami obu krajów pokazano m.in. szeroką współpracę Centrum Studiów Latynoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego z brazylijskimi uniwersytetami w Rio de Janeiro, São Paulo i Kurytybie oraz współpracę między innymi polskimi i brazylijskimi uniwersytetami.
Jeśli chodzi o sferę kontaktów kulturalnych ,jest m.in. zdjęcie słynnego dzieła Piotra Uklańskiego „Bez tytułu” z podobizną Jana Pawła II. Do zdjęcia pozowało artyście ok. 3,5 tysiąca brazylijskich żołnierzy ustawionych na scenie o konturach w kształcie głowy papieża i sfotografowanych z lotu ptaka. Dzieło to było prezentowane na Międzynarodowym Biennale Sztuki Współczesnej w São Paulo w 2004 r. oraz w Polsce. Jest zdjęcie fragmentu instalacji „Drang nach Osten-Drang nach Westen” prezentowanej przez Józefa Szajnę na XX Międzynarodowym Biennale Sztuki Współczesnej w São Paulo w 1989 r. Są zdjęcia dzieł awangardowej artystki brazylijskiej Lygii Clark, prezentowane na wystawie „Katarzyna Kobro/Lygia Clark w Muzeum Sztuki w Łodzi na przełomie 2008/2009 r. Można zobaczyć zdjęcia z wystawienia opery „Halka” Stanisława Moniuszki w Teatrze Guaira w Kurytybie w 1990 r. w reżyserii Marii Fołtyn oraz z koncertów inaugurujących Rok Chopinowski w Ambasadzie RP w Brasilii w styczniu 2010 r. Pokazano działalność Fundacji Kultury Brazylijskiej Macunaima w Warszawie, popularyzującej sztukę, a zwłaszcza muzykę brazylijską w Polsce.
