Burzliwa historia Zamku Książąt Mazowieckich w Ciechanowie jest, paradoksalnie, odbiciem losów narodu i państwa polskiego.
Zbudowany w czasie najcięższych dla Mazowsza najazdów litewskich, około połowy XIV w., usytuowany w niedostępnym terenie bagnistej doliny rzeki Łydyni, był zaprojektowany jako zamek refugialny, dający schronienie ludności szybko rozwijającego się miasta w momencie zagrożenia.
Początek XV w. przyniósł zasadnicze zmiany w dziejach Ciechanowa. Odsunięcie granicy mazowiecko–krzyżackiej na północ, gospodarczy i militarny upadek Zakonu, przyspieszyły decyzję księcia Janusza I o przebudowaniu zamku na rezydencję książęcą. Prace zakończono w latach 20. Nastąpił okres ponad 100 letniej świetności miasta i zamku.
Upadek politycznej niezależności Mazowsza, wraz ze śmiercią ostatniego księcia mazowieckiego Janusza (1526), rządy starostów królewskich spowodowały stopniową dewastację obiektu. Krótki okres działalności królowej Bony nie przyniósł zasadniczych zmian. Spalony w czasie wojen szwedzkich już nigdy nie został odbudowany. Stał się trwałą ruiną.
Podjęta w ostatnich latach przez Muzeum Szlachty Mazowieckiej
w Ciechanowie próba rewitalizacji zamku napotkała niezrozumiały opór części miejscowego społeczeństwa. Zamek był badany archeologicznie od 1955 r. do 1988 r. Rezultaty tych badań wypaczyły jego historię. Wystawa jest próbą odpowiedzi na pytanie: Czy wszystko już wiemy o zamku w Ciechanowie?
