Skarb z Ciechanowa
W dniu 12 listopada 1982 roku zgłosili się do siedziby Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Ciechanowie dwaj mieszkańcy miasta, którzy okazali jeden dirhem arabski i fragment kolczyka ze srebra. Okazało się , że na terenie ogródka działkowego w Ciechanowie przy ulicy Gostkowskiej jeden z działkowiczów kopał dół pod drzewko owocowe – wiśnie. W pewnym momencie przy uderzeniu łopaty natrafił na gliniane naczynie, które rozpadło się a z niego wysypały się różne przedmioty srebrne nie pokryte patyną. W miejscu znalezienia skarbu badacze założyli wykop o wymiarach 2×2 m. Obszar został dokładnie przebadany a ziemia została przesiana. Przy tych pracach zostało wydobytych szereg drobnych ułamków monet, fragmentów ozdób i innych kawałków srebra siekanego. Były tam srebrna lunula z ornamentem filigranowym i granulowanym, naszyjnik pleciony ze srebrnego drutu, śliczne kolczyki, srebrne wisiorki bogato ornamentowane, a niektóre nawet pozłacane, kabłączki skroniowe i cała masa połamanych fragmentów biżuterii. Ponadto znajdowały się tam monety srebrne takie jak dirhemy arabskie , denary Ottona I, Ottona II (936 – 962) oraz (962-983), i denary bawarskie Henryka I. Trafiły się także dwie całe monety bizantyjskie Konstantyna VII i Romana II (945 – 951) i cała masa siekanego srebra, wśród którego znajdują się fragmenty monet arabskich bizantyjskich i zachodnioeuropejskich. Wszystkie ozdoby są bogato dekorowane ornamentami z użyciem technik granulacji i filigranu. Całość skarbu ważyła ponad 1,5 kg. Po przeprowadzeniu wstępnej analizy sądzi się, że skarb mógł być złożony w ziemi w X wieku co datowały monety frakońskie Ottona I jako najmłodsze.
Ciechanowski skarb pod względem wartości historycznej i artystycznej należy do jednych z najciekawszych i najcenniejszych odkrytych na polskich ziemiach, a pochodzących z początków naszej państwowości. Ze względu zaś na swoje powiązania z terenami wschodnio i zachodnio europejskimi ciechanowskie znalezisko uzyskało rangę ogólnoeuropejskiego znaczenia.
Izabela Jakubowska
