W zbiorach Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie znajdują się pojemniki na etrog, każdy z innego materiału: z porcelany, ze srebra w kształcie gruszki i z orzecha kokosowego. Obejrzeć je można na stałej wystawie judaistycznej w budynku przy ul. Warszawskiej 61
Pojemnik przeznaczony jest do noszenia etrogu na modlitwy w synagodze w czasie Święta Sukkot.Ma on różne kształty, często wykonany ze srebra, porcelany, bogato zdobiony, biedniejsza wersja to drewniana skrzyneczka.Owoc podczas modlitwy w synagodze trzymany w lewej ręce od serca symbolizuje Żyda studiującego Torę i wypełniającego przykazania Boże.
Co to jest etrog
Etrog to owoc z gatunku cytrusów, rośnie na pachnącym krzewie i sam też roznosi piękną woń. Kształtem przypomina większą wydłużoną cytrynę o grubej pomarszczonej skórce. Na Święto Sukkottrwające siedem dni, wybierany jest ze szczególną uwagą i troską. Musi być koszerny, świeży, bez przebarwień, bez plam, najmniejszego uszkodzenia i z zachowaną wypustką w całości na wierzchołku oraz ogonkiem z drugiej strony, które to nie mogą odpaść przez wszystkie dni święta. Podczas obrządku w synagodze etrog jest najważniejszy, trzymany w lewej ręce od serca, w prawej zaś bukiet zrobiony z gałązek mirtu, palmy daktylowej i wierzby. Recytowane są psalmy, a z owocem i z bukietem Żyd kołysze się w górę i w dół wykonując jednocześnie obroty na cztery strony świata, oddając cześć i chwałę Stwórcy darów. Święto Sukkot/ po polsku Święto Szałasów, Namiotów lub Kuczki /jest to święto radosne , upamiętniające mieszkanie w szałasach i namiotach podczas ucieczki Izraelitów z Egiptu i czterdziestoletniej wędrówce ich przez pustynię do Ziemi Obiecanej. Po modlitwach w bóżnicy rodziny zbierają się w namiotach lub szałasach zrobionych na tę okoliczność, by razem móc biesiadować, bawić się i cieszyć świętem. Ważnym elementem namiotu było pokrycie dachu. Musiał być wykonany z naturalnego materiału , najczęściej z gałęzi i tak aby nocą widoczne były gwiazdy, a w dzień było trochę cienia,mniej wpadało światła słonecznego, trochę spadło kropli deszczu , aby wszystko to przypominało pielgrzymowanie.
Owoc etrogu nazywany jest również „jabłkiem rajskim” lub „złotym jabłkiem”, który zerwała Ewa w raju popełniając grzech pierworodny. Istnieją wierzenia, że kobiety ciężarne spożywając etrog rodzą pachnące dzieci, a jedzącym podczas rodzenia – owoc przynosi ulgę. Odgryzienie szypułki po Święcie Sukkot i przechowanie jej pod poduszką również zapewni kobiecie lekki poród. Zjedzenie zaś szypułki i brodawki z wierzchołka po tym święcie – gwarantuje męskiego potomka.
opracowała: Elżbieta Długołęcka
