Serdecznie zapraszamy do Muzeum
przy ul. Warszawskiej 61 na wystawę czasową
„Karty z dziejów Ciechanowa 1939 – 1945”
zobacz galerię
19 listopada w Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie została otwarta wystawa „Karty z dziejów Ciechanowa 1939-1945”.
Jest to pierwsza wystawa w naszym muzeum, podejmująca historię miasta tego okresu. Przypomina dzieje Ciechanowa okresu okupacji w wielu jego aspektach.
Na specjalnie przygotowanych 17 planszach, z tekstem informacyjnym i materiałem ikonograficznym przedstawione są najważniejsze karty historii miasta tego okresu. Pokazują one zarówno Ciechanów przedwojenny, jak też pierwsze dni września i niemieckiej, wojskowej, pełnej terroru i zastraszenia okupacji. Swoje miejsce ma także 11 Pułk Ułanów, związany z miastem od 1921 r., jego kampania wrześniowa i dalsze losy wojenne.
Szczególnie podkreślony jest Ciechanów okresu rejencji, kiedy to decyzją Hitlera z 8.X.1939 r. został stolicą Regirungsbezirk Zichenau. Swoim zasięgiem rejencja obejmowała część północnego Mazowsza, w skład którego wchodziło 9 specjalnie utworzonych, chociaż w większości pokrywających się powiatów: ciechanowski, mławski, sierpecki, płoński, pułtuski, płocki, ostrołęcki, przasnyski i makowski. Obszar ten został wcielony do Rzeszy.
Wystawa informuje o formach bezpośrednich i pośrednich eksterminacji ludności polskiej i żydowskiej, prowadzonych przez hitlerowców. Plansze są bardzo wymowne. Tytuły: Gestapo, Egzekucja w ciechanowskiej żwirowni, W ich chromych ciałach biły polskie serca, Egzekucja na ciechanowskim zamku, Ciechanowianie straceni w Pomiechówku, Getta i obozy w rejencji ciechanowskiej, Zagłada ciechanowskich Żydów i wiele innych – mówią za siebie.
Szczególne miejsce na wystawie zajmują absolwenci ciechanowskiego Gimnazjum i Liceum im.Z.Krasińskiego w Ciechanowie, którzy w czasie wojny oddali swoje życie za Ojczyznę. Byli to młodzi ludzie, studenci, bądź dopiero wkraczający w życie zawodowe – inżynierowie, oficerowie, nauczyciele, lotnicy i inni. Walkę o Polskę podjęli z największym zaangażowaniem. Walczyli w różnych miejscach kraju, najczęściej w konspiracji. Najwięcej z nich zginęło w Powstaniu Warszawskim. Trzech pilotów RAF-u oddało życie w bitwie o Anglię. Wielu z nich zostało straconych w obozach śmierci: Oświęcimiu, Dachau, Działdowie, Mauthausen, Gross-Rosen, Stuthoffie, Hohenbruch, ośmiu zginęło w Katyniu. Na wystawie występują jako Ciechanowscy Kolumbowie i został im zadedykowany wiersz K.K.Baczyńskiego Pokolenie.
Wystawa wzbogacona jest o materialne pamiątki Ciechanowa okresu okupacji, spośród których dużo miejsca zajmuje korespondencja obozowa. Są też pasiaki obozowe, okupacyjne dokumenty urzędowe i inne ilustrujące ślady okupanta w mieście, typu gazety, kartki żywnościowe itp. Jest też podkreślona działalność ruchu oporu na tym terenie, głównie NSZ i AK.
Wystawie towarzyszyła promocja książki p. Lucyny Janikowej, Pułkownik „Wara”, poświecona Stanisławowi Borodziczowi, absolwentowi ciechanowskiego Liceum im.Z.Krasińskiego z 1937 r., inż.architektowi, odznaczonemu Krzyżem Virtuti Militari za obronę Warszawy we wrześniu 1939 r.,niezwykle zasłużonemu żołnierzowi Narodowych Sił Zbrojnych –Szefowi Sztabu Okręgu NSZ Mazowsze-Północ, byłemu wieloletniemu więźniowi we Wronkach i Rawiczu.
Na uroczystość przybyły tłumy Ciechanowian i wielu znamienitych gości, m.in. rektor Akademii Humanistycznej
w Pułtusku prof.dr hab. Adam Koseski.
Wernisaż uświetnił koncert piosenek wojennych i przedwojennych w niezwykle wdzięcznym wykonaniu zespołu Mikroklimat z Warszawy.
Bogumiła Umińska autorka wystawy
